Sufiksoj:
-o = zelfstandig nmw; la = bepaald lidwoord
-a = bijvoeglijk nmw;
-e = bijwoord;
-j = meervoud
Persona pronomo:
mi = ik; vi =jij, u (jullie); li = hij; ŝi = zij; ĝi = het (dieren of dingen); oni = men; ni = wij; vi =jullie (jij, u); ili = zij
si zich (wederkerend)
Verboj kaj konjugacio
-i = infinitief;
-as = tegenwoordige tijd;
-is = verleden tijd;
-os = toekomende tijd;
-us = voorwaardelijke wijs;
-u = gebiedende, wensende wijs
Participoj
tegenwoordige tijd
|
verleden tijd
|
toekomende tijd
| |
aantonende wijs
|
-as
|
-is
|
-os
|
actief deelwoord
|
-ant-a
|
-int-a
|
-ont-a
|
passief deelwoord
|
-at-a
|
-it-a
|
-ot-a
|
vokanta voĉo = voĉo kiu tiumomento vokas <=>
vokata knabo = knabo kiun oni tiumomente vokas
vokinta voĉo = voĉo kiu pli frue vokis <=>
vokita knabo = knabo kiun oni pli frue vokis
vokonta voĉo = voĉo kiu iam pli malfrue vokas <=>
vokota knabo = knabo kiun oni iam pli malfrue vokos
demandanto = persono kiu demandas <=> demandato = persono kiun oni demandas
demandinto = persono kiu demandis <=> demandito = persono kiun oni demandis
demandonto = persono kiu demandos <=> demandoto = persono kiun oni demandos
vokata knabo = knabo kiun oni tiumomente vokas
vokinta voĉo = voĉo kiu pli frue vokis <=>
vokita knabo = knabo kiun oni pli frue vokis
vokonta voĉo = voĉo kiu iam pli malfrue vokas <=>
vokota knabo = knabo kiun oni iam pli malfrue vokos
demandanto = persono kiu demandas <=> demandato = persono kiun oni demandas
demandinto = persono kiu demandis <=> demandito = persono kiun oni demandis
demandonto = persono kiu demandos <=> demandoto = persono kiun oni demandos
Kazoj: uzado de -n
1) akuzativo: zelfstandig + bijvoeglijk + persoonlijk vnw
Maar: Ne nomu min via malamiko. La gepatroj nomis la bebon Filipo.
En: Ili ekskursos sabaton, la dek-naŭan de junio.
Maar: Ne nomu min via malamiko. La gepatroj nomis la bebon Filipo.
En: Ili ekskursos sabaton, la dek-naŭan de junio.
2) direkto: adverbo + komplemento de loko & post prepozico por direkto
Hundo saltas sur la tablo <=> Hundo saltas sur la tablon
Een hond is op de tafel aan het springen <=> Een hond springt de tafel op
Demanda pronomo ĉu aan begin van zin
Abnegacio ne voor te ontkennen zinsdeel
Interreto
retumi op het web surfen; retejo website; ligilo link; alklaki klikken op; tujmesaĝilon instant messenger; uzantnomo gbruikersnaam; pasvorto wachtwoord; retpoŝto email; kaŝnomo nickname; ensaluti inloggen
NombrojInterreto
retumi op het web surfen; retejo website; ligilo link; alklaki klikken op; tujmesaĝilon instant messenger; uzantnomo gbruikersnaam; pasvorto wachtwoord; retpoŝto email; kaŝnomo nickname; ensaluti inloggen
unu ; du ; tri ; kvar ; kvin ; ses ; sep ; ok ; naŭ ; dek
dek unu (11) ; dek du (12) ; dudek unu (21) ; cent (100) ; mil (1000)
Tientallen & honderdtallen aan elkaar, maar duizendtallen los
1997: mil naŭcent naŭdek sep ; 82.534 : okdek du mil kvincent tridek kvar
Prefiksoj
bo-
|
schoon-
|
ge-
|
beide geslachten
|
dis-
|
uiteen
|
mal-
|
tegendeel
|
ek-
|
start, met iets starten
|
mis-
|
mis-
|
eks-
|
ex-
|
pra-
|
oer-
|
fi-
for |
slecht
met actiewoorden |
re-
|
herhaling
|
Sufiksoj
levende wezens
|
dingen
|
kwalificaties
|
algemeen
|
abstract
|
-ul individu
|
-aĵ ding
|
-ebl mogelijkheid
|
-et verkleining
|
-ec eigenschap
|
-an lid
|
-il gereedschap
|
-em neiging
|
-eg versterkend
|
-ism leer, theorie
|
-ist beroep
|
-ar verzameling
|
-ind waard
|
-aĉ lelijk
| |
-in vrouwelijk
|
-er deeltje
|
-end plicht
|
-ad duur / herhaling
|
Werkwoorden
|
-id nakomeling
|
-ej plaats
|
-um overige
|
-ig doen/laten
| |
-estr chef
|
-uj kan iets geheel omvatten
|
-ing kan iets gedeeltelijk omvatten
|
-iĝ worden
|
onbepaald
|
vragend / betrekkelijk
|
aanwijzend
|
alles omvattend
|
ontkennend
| ||
i-
|
ki-
|
ti-
|
ĉi-
|
neni-
| ||
eigenschap
|
-a
|
ia
een of ander(e)
|
kia
wat voor
|
tia
zo’n, dusdanig
|
ĉia
allerlei
|
nenia
geen enkel(e)
|
reden
|
-al
|
ial
om een of andere reden
|
kial
waarom
|
tial
daarom
|
ĉial
overal om
|
nenial
nergens om
|
tijd
|
-am
|
iam
ooit, eens
|
kiam
wanneer
|
tiam
toen, dan
|
ĉiam
altijd
|
neniam
nooit
|
plaats
|
-e
|
ie
ergens
|
kie
waar
|
tie
daar
|
ĉie
overal
|
nenie
nergens
|
graad / manier
|
-el
|
iel
op een of andere manier
|
kiel
hoe, als
|
tiel
zo
|
ĉiel
op alle manieren
|
neniel
op geen enkele manier
|
bezitter
|
-es
|
ies
iemands
|
kies
wiens
|
ties
diens
|
ĉies
ieders
|
nenies
niemands
|
zaak
|
-o
|
io
iets
|
kio
wat, dat
|
tio
dat
|
ĉio
alles
|
nenio
niets
|
hoeveelheid
|
-om
|
iom
iets, een beetje
|
kiom
hoeveel
|
tiom
zoveel
|
ĉiom
alles
|
neniom
niets
|
individueel
|
-u
|
iu
iemand
|
kiu
wie, die, welke
|
tiu
die, dat
|
ĉiu
iedereen, elk(e)
|
neniu
geen enkel(e)
|
Prepozicioj
al
|
naar
|
kun
|
(samen) met
|
anstataŭ
|
in plaats van
|
laŭ
|
langs, volgens
|
antaŭ
|
voor (plaats, volgorde of tijd)
|
malgraŭ
|
ondanks
|
apud
|
naast (plaats)
|
per
|
middels, met
|
ĉe
|
bij
|
po
|
voor (de prijs van)
|
ĉirkaŭ
|
rondom, er omheen
|
por
|
voor, om te
|
da
|
onbepaalde maat
|
post
|
na, achter (positie, tijd)
|
de
|
van
|
preter
|
(eraan) voorbij
|
dum
|
terwijl, gedurende
|
pri
|
betreffende, over
|
ekster
|
buiten, uit (positie)
|
pro
|
omwille van, door, vanwege
|
el
|
uit (beweging)
|
sen
|
zonder
|
en
|
in (positie of beweging)
|
sub
|
onder
|
ĝis
|
tot (aan)
|
super
|
(hoog) boven, over
|
inter
|
tussen
|
sur
|
op
|
je
|
onbepaalde betekenis
|
tra
|
door(heen)
|
kontraŭ
|
tegen
|
trans
|
via
|
krom
|
behalve
| ||
La prononcado (akcento sur antaŭlasta silabo)
a
|
e mes
|
ĥ lachen
|
l
|
r
|
ŭ leeuw
|
b
|
f
|
i
|
m
|
s
|
v water
|
c ts
|
g garçon
|
j
|
n
|
ŝ sj
|
z
|
ĉ tsj
|
ĝ gentle
|
ĵ zj
|
o
|
t
| |
d
|
h
|
k
|
p
|
u koe
|
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire